Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu (Çoğul Kişilik Bozukluğu)
Dissosiyatif kimlik bozukluğu, bir diğer adıyla çoğul kişilik bozukluğu kişinin kendi kimliği haricinde farklı kişiliklerinin de var olduğunu( ‘’alter’’ olarak adlandırılan farklı kişilikler) iddia ettiği bir bozukluktur. Dissosiyatif kimlik bozukluğu, 1800’lü yıllarda tanımı konulamamışken şeytani bir durum olarak kabul ediliyordu. Daha sonrasında 19. Yy başlarında Benjamin Rush tarafından bu bozukluğun tanımı dissosiyatif kimlik bozukluğu ya da çoğul kişilik bozukluğu olarak konuldu.
Kişinin kendi kimliği haricinde birden fazla kişilikleri vardır ve bu kişiliklerin her birinin kendine özgü davranışları mevcuttur. Dissosiyatif kimlik bozukluğunda kişiliklerin kendine özgü davranışları olmasının dışında tüm kişilikler genelde birbirlerinden oldukça farklıdır. Çoğul kişilik bozukluğunda kişi, aslında kendisine ait duyguları, düşünceleri ve davranışları kendisine ait hissetmez ve başka birine aitmiş hissine kapılır.
Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?
Dissosiyatif kimlik bozukluğu ya da çoğul kişilik bozukluğu durumunda kişi içinde kendisinden başka bir veya birden fazla kişiliklerin bulunduğunu ve bu kişiliklerin her birinin belirli özellikleri olduğunu düşünür. Hatta kişiliklerin adları, yaşları, hayat hikayeleri vardır.
Bu kişilikler birbirinden oldukça farklı kişiliklerdir. Kişi, kendisine ait olmadığını söylediği düşüncelere sahiptir ve bu düşünceler genellikle kendi kişiliği haricinde bulunan kişiliklere aittir (alter kişilik). ‘’Bunu yapmamı o istedi.’’ ‘’Buraya nasıl geldiğimi bilmiyorum.’’ gibi cümleler kurarlar. Çoğul kişilik bozukluğunda yabancılaşma (depersonalizasyon) da mevcuttur. İntihar girişimleri, uyku ve yeme bozuklukları belirtiler arasındadır. Kişi aşırı uyarılmış haldedir. Depresyon hali de bu belirtilere eşlik eder.
Araştırmalara göre dissosiyatif kimlik bozukluğu ya da diğer adıyla çoğul kişilik bozukluğu daha çok kadın hastalarda görülmektedir. Dissosiyatif kimlik bozukluğuna sahip bireyler genellikle çocukluk dönemlerinden kalan travmalara sahiplerdir. Cinsel istismara uğrayan insanlar arasında dissosiyatif kimlik bozukluğu görülebilir.
Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu Tedavi Edilebilir Mi?
Dissosiyatif kimlik bozukluğu ya da çoğul kişilik bozukluğu psikoterapi yöntemi ile tedavi edilebilir. Çoğu hasta çoğul kişilik bozukluğuna sahip olduğunu terapi esnasında öğrenir. Kendi başlarına fark edemezler. Bu durumda terapist, dissosiyatif kimlik bozukluğuna sahip olan hastanın farklı alter kişilikleriyle konuşmaya başlar. Her bir kişilikle ayrı ayrı konuşulmasının amacı hastayı en sonunda bütünleştirebilmektir.
Dissosiyatif Kimlik Bozukluğu Tehlikeli Mi?
Dissosiyatif kimlik bozukluğuna sahip olan hasta kendine zarar verebilir. Bu zarar verme biçimi içinde bulunan alter kişilikler aracılığıyla gerçekleşebilir. Birçok vaka hastaneye yatırılmalı ve uygun bir psikoterapi yöntemiyle tedavi edilmelidir.
Kaç Grup Kimlik Bozukluğu Vardır?
Kimlik bozulmaları kendi içinde 3 kümeye ayrılır. Bunlar şu şekildedir:
-A KÜMESİ KİŞİLİK BOZUKLUKLARI-
1-) Kuşkucu (Paranoid) Kişilik Bozukluğu
2-) Şizoid Kişilik Bozukluğu
3-) Şizotipal Kişilik Bozukluğu
-B KÜMESİ KİŞİLİK BOZUKLUKLARI-
1-) Antisosyal Kişilik Bozukluğu
2-) Borderline Kişilik Bozukluğu
3-) Histriyonik Kişilik Bozukluğu
4-) Narsistik Kişilik Bozukluğu
-C KÜMESİ KİŞİLİK BOZUKLUKLARI-
1-) Çekingen Kişilik Bozukluğu
2-) Bağımlı Kişilik Bozukluğu
3-) Takıntılı-Zorlantılı Kişilik Bozukluğu
