Sistematik Aile Terapisi Ne Demek

Sistematik aile terapisi, ailede belli bir denge sistemi olduğunu savunan ve sorunları bu sistem üzerinden çözmeye odaklanan bir yöntemdir. Sorun tek bir kişide değil,ailenin bütününde ele alınır. Bütüncül yaklaşım sayesinde problemin tespiti, açözüme kavuşturulması ve aile bağlarının güçlendirilmesi daha kolay olur.

Sistematik Aile Terapisi

Sistematik aile terapisi, İngiliz antropolog Gregory Bateson’un 1950’lerde geliştirdiği bir teknik olup aile içi bozulan iletişim sarmalını kısır döngüden kurtarmayı amaçlar.

Bireysel problemler aile problemleri olarak kabul edilir. Terapistlerin çoğu, her aile bireyinin bir diğerlerini nasıl algıladığını ve ilişki türlerini belirlemek amacıyla aile üyeleriyle etkileşime girer. Ailenin etkileşime girme biçimi gözlemlenir ve sorunlarla başa çıkmaknın alternatif yolları gösterilir. Bunun için tutum geri dönüşleri veya rol oynama önerilebilir.

Sistematik Aile Terapisi Teknikleri Nelerdir?

• Döngüsel Sorular: Danışanlar yaşadıkları sorunlarda tek tip düşünceye odaklanmışlardır. Terapist, eşlerin hadiseleri farklı açılardan düşünmesini sağlamak için onlara bazı teknik sorular yöneltir. Bazı seanslara –eşlerin iznini almak şartıyla- çiftin yakınları da alınabilir ve sorular onlara da sorulur. Böylelikle seansların perspektifi genişletilmiş olur.
• Yeniden Çerçeveleme: Kişinin, eşini algılama biçimini ve çerçevesini değiştirmeye yönelik bir tekniktir. Ona yeni bakış açısı kazandırır, farklı yönlerden değerlendirme imkânı tanır. Eşlerin birbirine karşı önyargılarını kırma konusunda çok etkilidir.
• Paradoks Müdahaleler: Kişilerden, rahatsız oldukları davranışları gerçekleştirmeleri talep edilir. Böylece bakılır; bilinçsiz yapılan hatalar bilinçli olarak yapıldığında nasıl bir etki meydana getiriyor? Kişilerin bunu anlamasına yardım eder.
• Dışsallaştırma: Danışanların çoğu problemlerini içselleştirir ve eşini suçlar. Bu teknik sayesinde sorunların ayrı bir kimlik kazanması sağlanır ve bu sayede kişiler kendini suçlamaktan kurtulur.
• Aile Panosu: Sistematik aile terapisi yöntemleri içinde en sık kullanılanlardan biridir. Aile üyelerini hedef alır. Eşlere, kendi davranışlarıyla aile bireylerini ne yönde etkilediğini gösterir. Böylece empati yapma yeteneği ve farkındalık kazanılmasını sağlar.
• Genogram Tekniği: Kişilerin başta anne-babası olmak üzere soyağacında bulunan herkesin birbiriyle olan ilişkisini bu çalışma ortaya koyar.

Sistemik Müdahale Nedir?

Sistemik müdahale, bireyi büyük bir sosyal yapıdan bir parça olarak gören yaklaşımlardan türetilmiştir. Böyle bakıldığı zaman, bireyin o büyük yapı ile etkileşim hâlinde olduğu görülür. Sistemik müdahale sosyal bağlamın anlaşılmasına katkıda bulunur.

Bireylerin sorunları onlar için önem taşıyan kişiler ve sosyal ağlar çerçevesinde değerlendirilir.

Sistemik Yaklaşım Örnekleri

Sistemik yaklaşım; gerçekliği belirli şekilde görmeye, bundan danışmaya ve terapötiğe ilişkin yaklaşım biçimleri türetmeye dayanır. Davranış terapisi ve psikoanalizin yanı sıra en geniş kullanım alanına sahip danışma ve terapi yaklaşımlarından biri budur.

Sistemik yaklaşımda birey, ‘eksik’ olarak görülmez. Tersine insanların dengeye ulaşabilme amacıyla uyum sağlamak için çaba harcadıklarını varsayar.

Bu itibarla sistemik yaklaşım insanın insanla meşgul olduğu alanlarda kendine sıkça yer bulur. Örneğin; ebeveyn danışması, psikoterapi, takım ve personel gelişimi, pedagoji, organizasyon gelişimi ve danışmanlığı vb.

Bu yaklaşıma göre, meydana gelen ruhsal sorunlar kişinin kendisinden kaynaklanmaz, kişilerarası sorunlardan kaynaklanır. Bir aile üyesinin problemi bütün aile sisteminin ortak sorunudur. Bu yüzden çözüm aşamasında aile sistemine hâkim olan etkileşim kalıpları incelenip aile döngüleri belirlenir. Bu sayede yeni düzenlemeler için çalışılır.