Çocuklarda Parmak Emme

Çocuklarda parmak emme davranışı: İnsanoğlunun en temel reflekslerinden biri olan parmak emme bebeklerin daha anne karnındayken bile gözlemlenebilen bir davranışıdır. Bebekler, doğumdan önce anne karnındayken bile emme yeteneğine sahiptir. Parmak emmenin yatıştırıcı ve sakinleştirici bir etkisi olduğu için bazı çocuklar parmak emmeyi yaşlarına uygun olmasa dahi sürdürebilirler.

Uzun süreli parmak emme davranışı çocukların ağız ve diş sağlığını olumsuz etkileyebileceğinden, çocukların 2 ila 4 yaşları arasında parmak emmeyi bırakmaları önerilir.

Çocukların sosyal ve duygusal gelişimini sekteye uğratacak aksi bir durum olmadığı sürece 2-4 yaş aralığında parmak emme davranışını kendiliğinden bırakması beklenir. Konuşma ve beslenme becerileri üzerinde herhangi bir olumsuz etkiye maruz kalmadan önce çocuk 2 yaşlarındayken parmak emme davranışını ortadan kaldırmaya çalışmak önemlidir. Parmak emme davranışının ortadan kaldırılması kişisel bir karar olmakla birlikte aileler çocukları için en doğru kararı vermek adına yardım alabilirler.

Parmak Emme Genellikle Ne Kadar Sürer?

Pek çok çocuk, genellikle 6 veya 7 aylıkken veya 2 ila 4 yaşları arasında parmak emmeyi kendi kendine bırakır. Ancak başparmağını emmeyi bırakan bir çocuk stres zamanlarında bu davranışa geri dönebilir.

Ne zaman müdahale etmeliyim?

Bir çocuğun kalıcı dişleri çıkana kadar parmak emme genellikle bir sorun değildir. Bu noktada, parmak emme ağzın çatısını (damak) veya dişlerin sıralanma şeklini etkilemeye başlayabilir. Diş problemleri riski, çocuğunuzun başparmağını ne sıklıkla, ne kadar süreyle ve ne yoğunlukta emdiği ile ilgilidir.

Bazı uzmanlar emme alışkanlığını 3 yaşından önce ele almayı önerse de, Amerikan Pediatri Akademisi tedavinin genellikle 5 yaşından sonra parmak emmeye devam eden çocuklarla sınırlı olduğunu söylüyor.

Uzun Süre Parmak Emmenin Neden Olduğu Komplikasyonlar

Parmak emme, genellikle bir çocuğun kalıcı dişleri çıkana kadar sorun teşkil etmez. Ancak, uzun süreli parmak emme şunlara yol açabilir:

• Frontal lisp dahil olmak üzere konuşma için bir dil itme yutma problemi ve/veya dil itme problemi.
• Dilin ağız içerisinde normal bir duruşunun olmaması.
• Zayıflamış dil gücü.
• Konuşmayı ve beslenmeyi etkileyebilecek dil hareket açıklığının azalması (dili kaldırıp bir yandan diğer yana hareket ettirmede zorluk).
• Genellikle ısırmayı, çiğnemeyi ve konuşmayı etkileyen açık bir ısırık.

Bebekler Neden Elini Emer?

Bebeklerin doğal arama ve emme refleksleri vardır, bu da başparmaklarını veya parmaklarını ağızlarına sokmalarına neden olabilir, hatta bazen doğumdan önce bile bu davranışı gözlemleyebiliriz. Parmak emmek bebekleri güvende hissettirdiğinden, bazı bebekler yatıştırılmaya veya uyumaya ihtiyaç duyduklarında parmak emme alışkanlığı geliştirebilirler.

Çocuğumu Parmak Emmeyi Bırakmaya Teşvik Etmek İçin Ne Yapabilirim?

Çocuğunuz okul öncesi çağa geldiğinde, özellikle dişlerinin ve çenesinin büyümesini ve gelişimini etkileyebileceğini düşünüyorsanız, her emmeye başladığında başparmağını ağzından çıkarmak uygulanabilir ve cazip bir yöntem olarak karşımıza çıkabilir. Ancak bu dürtüye direnmeyi ve farklı bir strateji kullanmayı da düşünebilirsiniz.

Parmak emme davranışının aslında kendi kendini yatıştıran bir deneyim olduğunu aklınızdan çıkarmayın. Çocuğunuz biraz daha büyüyüp lise çağına geldiğinde okula parmağını emerek gitmeyecektir. Erken ya da geç bir zamanda çocuğunuz parmak emme davranışından vazgeçecektir.

Çocuğunuzun parmak emme davranışının rahatsızlık verici bir düzeyde olduğunu düşünüyorsanız çocuğunuzla parmak emme hakkında konuşun. Çocuğunuz durdurmak isterse ve ilgili yöntemi seçmesine yardımcı olunursa, alışkanlığı durdurmakta başarılı olma olasılığınız daha yüksektir.

Bazen parmak emmeye dikkat etmemek, davranışı durdurmak için yeterlidir, özellikle de çocuğunuz dikkat çekmek için parmak emmeyi kullanıyorsa. Görmezden gelmek işe yarayabilir. Ancak bu yöntem de etkili değilse, şu tekniklerden birini deneyin:

• Olumlu pekiştirme ve cesaretlendirme. Çocuğunuzu zaman zaman durduğu için övün ve onu ekstra oyun süresi ile ödüllendirin.
• Tutarlılık. Durmak için nazik hatırlatmalar yapın.
• Diğer başa çıkma ve sakinleştirme becerileri bulun. Çocuğunuzun, sıkmak için bir yastık gibi diğer baş etme ve yatıştırma becerilerini öğrenmesine yardımcı olun.
• Çocuğun diş hekimi veya çocuk doktoru ile sohbet. Bazen çocuğunuzun doktoruyla parmak emmeyi bırakmanın neden önemli olduğu konusunda sohbet etmesi anne veya babasıyla konuşmaktan daha etkilidir.
• Azarlamayın veya eleştirmeyin. Alışkanlığı bırakması için çocuğunuza çok fazla baskı yapmamaya çalışın. Basınç stres yaratabilir ve daha fazla parmak emmeye neden olabilir.
• Çocuğunuzun başparmağını emdiği süreyi toplum içinde değil, yatak odasında veya evde kısıtlamaya deneyin.
• Bunu karşılıklı devam uzun süreli bir çatışmaya dönüştürmeyin.Çocuğunuza ”Artık parmağını emme” demeyin. Onu tanımaya çalışın, hangi durumlarda parmağını emmeye başladığını ve sonuçlarının ne olduğunu gözlemleyin. Parmağını emdiği zaman eleştirmek yerine, emmediği zaman onu övün.
• Çocuğunuzla parmak emmesi hakkında sohbet edin. Çocuğunuzun, durmaya hazır olduğunda yardım etmek için orada olacağınızı bilmesine yardımcı olun ve koşulsuz destek verin. Yıl başları, bayramlar, doğum günleri vb gibi özel günler çocuklar için bir milat olabilir. Bugünlerde başlamayı teşvik edin.
• Çocuğunuzla öz-farkındalık pratiği yapın. Çocuğunuz parmağını emerken, ona ‘Şu anda parmağını emdiğini farkında mısın?’ diye sorun. Eğer çocuğunuz size “Hayır” cevabı veriyorsa bunu anlamasına yardım edin ve ihtiyacı olursa onu yatıştırmanın başka bir yolunu bulun, parmak emme davranışının yerine başka bir şey koyun. Belki peluş bir oyuncak ya da battaniye, yastık gibi.
• Parmak emmeyi ve parmak emmeyi durdurmak için acı oje vb tadı kötü şeyleri kullanmayın.Bu gibi şeyler kalıcı ve kökten çözümler sağlamaz.
• Çocuğunuzun büyüdüğünü ve bir gün artık parmağını emmeyeceğini anlamasına yardımcı olacak yaratıcı yollar bulun. Mesela,” Sence öğretmenin de parmağını emiyor mudur? Onu parmağını emerken görsen ne düşünürdün?” gibi sorular sorarak düşünmesini sağlayıp farkındalığını arttırabilirsiniz.
• Bir çocuğun iyi ve hazır olduğunda parmak emme veya parmak emme ihtiyacından vazgeçeceğini unutmayın.Bir çok ebeveyn bundan hoşlanmasa da bezen en iyisi çocuğu kendi haline bırakmak ve bırakmaya hazır hale gelmesini beklemektir.