Deneyimsel Oyun Terapisi Nedir?
Deneyimsel Oyun Terapisi Nedir?
Deneyimsel oyun terapisi, çocuk merkezli oyun terapisi ve ilişkisel oyun terapisinin entegrasyonu ve geliştirilmesi sonucu oluşmuş bir oyun terapisi çeşididir.
Çocuk, henüz bilişsel bir yetkinliğe ve perspektife sahip değildir. Hayatı düşünceler üzerinden değil, deneyimler üzerinden algılarlar. Böylece düşünce yerine deneyimleyerek aktarma yolu tercih edilir.
Dot, çocuğun yaşadıklarını semboller ve sezgisel anlatım ile aktardığını söyler. Bunun en uygun yeri ise oyun sahasıdır. Çocuklar oyun ve oyuncaklar ile sembolik bir anlatım benimserler ve bunu oyuna yansıtırlar. Kendileri farkında bile olmadan oyunlar aracılığıyla bir dünya kurarlar ve bu dünya ile duygu durumlarını, sorunlarını aktarırlar.
Deneyimsel Oyun Terapisi Nasıl Faydalar Sağlar?
Deneyimsel oyun terapisi, çocuğun duygu durumlarını gözlemleyerek yavaş yavaş ona çözüm yolunu göstermekle ilgilenir.
Çözüm yolunu gitmeden önce de çocuğa saygı gösteren ve samimi bir ilişkiyi öne çıkaran bir ortam yaratır. Böylece çocuk, rahatsızlık hissi yerine güven, aşağılık duygusu yerine özsaygı geliştirir. Terapinin öne çıkan faydası da çocuğun psiko-sosyal gelişimine ve iyileşmesine yarar sağlayacak aşamaları uygulamasıdır. Çocuk, doğal ortamında sergilediği tüm davranış ve canlandırmalarla katarsis yaşar. Özellikle duygularını ifade ederken aile ve cevre tarafından engellenen, ihmal edilen çocuk oyun odasının verdiği güven ortamıyla kendini rahatlamış hisseder. Bu rahatlama kendine güveni ve otantik olmayı sağlar.
Terapist tarafından önemsenen empatik dinlenen çocuk değerlilik , özsaygı ve özgüven yeterliliklerini de kazanmış olur. Özellikle ergenlik ve yetişkinlik süreçlerinde bu erken yaşam becerilerini aktif bir şekilde kullanabilir.
Deneyimsel Oyun Terapisi Aşamaları Nelerdir?
Deneyimsel oyun Terapisi 5 aşamadan oluşur
Keşif Aşaması: Çocuk odayla, oyuncaklarla, terapistle ve bu yeni kendine dair beklentileri ile tanışır.
Güveni test etme: Çocuk kendiyle alakalı bilgileri vermeden önce terapisti tanımaya çalışır. Bu aşamanın amacı terapist ile güven ilişkisi oluşturmaktır.
Bağlılık Aşaması: Çocuk kişisel olarak anlamlı duygusal temalar içeren fantezi oyuna başlar. Çünkü çocuk terapiste güveniyordur ve terapisti fantezi oyununa davet eder. Bu aşamada çocuğun oyunu çok yoğun ve hararetlidir.
Terapötik Büyüme Aşaması: Sahip olduğu duygusal acıyla yüzleşmesi ile birlikte çocuk kişisel güçlenme hissini geri kazanmaya başlar. Böylece, acı veren olay ya da ilişki nedeniyle engellene n gelişimsel aşamalara ulaşmaya yönelik olarak büyümeye başlar.
Sonlandırma Aşaması: Oyun gerçek yaşam prova temasını işlemeye başladığında sonlandırma uygundur. Ancak çocuk sonlandırma için hazırlanmalıdır. İlişkinin sonlanmasını kabul etmede çocuğa destek olmak ve terapötik birlikteliği korumak önemlidir.
Deneyimsel Oyun Terapisine Hangi Durumlarda İhtiyaç Duyulur?
- travmalar ve İstismar (fiziksel, duygusal, cinsel)
- Bağlanma sorunları / Zorlu Doğum
- Ayrılık Anksiyetesi
- Uyku, yeme ve tuvalet problemleri
- Enürosiz (alt ıslatma) /Enkopresiz (kaka tutma- yapma zorlukları)
- Kaygılar ve Korkular / Fobiler ve Tikler
- Seçici dilsizlik / sessizlik
- Ailevi yaşantıdaki değişiklikler (yakınını kaybetme, ölüm, yas, taşınma vb.)
- Boşanma sonrası adaptasyon sorunları
- Kardeş kıskançlığı / Davranışsal gerileme
- Evlatlık alınma / edinilme durumu
- Okula başlama ve uyum sorunları / Davranışsal problemler
- Saldırganlık / Öfke veya Zorbalık, saldırıya uğra(t)mak
- Düşük öz-benlik saygısı / Sosyal içe kapanıklık
- Dikkat eksikliği ve hiperaktivite (aşırı hareketlilik)/ Dürtüsellik
- Tıbbi nedeni olmayan bulantılar/baş ağrıları,
- İletişim problemleri / Sınır koyma sorunu,
- Gecikmiş gelişim / Fiziksel yetersizlikler
Deneyimsel Oyun Terapisi Amacı Nedir?
Deneyimsel oyun terapisinde amaç çocuğun dünyasına girerek çocuğu o dünyada oyun yoluyla iyileştirmeye çalışmaktır. Çocuklar da yetişkinler kadar travmatize olur ve çoğu zaman bunu dile getirme sekilleri çok farklı olur. Deneyimsel oyun terapisinde çocuğun oyununa , dünyasına herhangi bir müdahele yönerge olmadan çocuğu oyunla iyileştirme amaçlanır. Çocukların oyunla verdikleri mesajlar okunup tekrar deneyimleyerek doğru tepkilerin verilmesi amaçlanır.
Deneyimsel oyun terapisi nasıl yapılır?
Oyun terapisti çocuğa bir oyun arkadaşı gibi bir güven tayin eder. Bu güven sağlandıktan sonra oyun boyunca herhangi bir yönerge ve müdahalede bulunmadan çocukla ilgili çıkarımlarda bulunur. Bu çıkarımlar neticesinde problemin nedenlerini saptar ve bu problemlerin giderilmesine yönelik oyun düzeneği ile çocuğun rahatlamasını sağlar. Çocuğun kendini ifade edebileceği o güven ortamını sağlar.
Deneyimsel oyunlar nelerdir?
Oyun odasında 2 ile 9 yaş arasında çocukların oynayabileceği oyuncaklar vardır. Sembolik oyunların oynandığı oyun odasında oyunu çocuk kurar ve terapist oyun arkadaşı olarak onu destekler. Çocuğun oynadığı oyuncaklar, seslendirmeler ve rollerini inceleyen terapist süreci gözlemle sürdürür.