Mobbing Nedir? Psikolojik Taciz

Mobbing, iş ortamında veya sosyal çevrede kişinin maruz kaldığı iyi niyetli olmayan psikolojik veya duygusal olarak zarar görmesine neden olan, hedef alınan bireye yönelik yineleyen saldırılar, tacizler veya rahatsız edici davranışları içermektedir. Mobbing yaşayan bir kişi sürekli olarak dedikodulara, eleştirilere, alayca tavırlara, iş yerinde sürekli olarak rahatsız edilmeye, tehditler gibi kötü davranışlara maruz kalmaktadır. Mobbing, kişi üzerinde ciddi psikolojik etkiler bırakabilir ve iş verimliliğini, sağlığını ve genel yaşam kalitesini negatif yönde etkilemektedir.

Mobbing ve psikolojik taciz benzer terimlerde olup, her ikisi de bireye karşı sürekli, tekrarlayan ve kötü niyetli davranışları ifade eder. Psikolojik taciz, bir bireyin sürekli olarak tekrar eden ve kötü niyetli davranışlara maruz kalması durumunu ifade eder.  Her iki durum da kişinin psikolojik ve duygusal sağlığı üzerinde negatif etkiler bırakmaktadır. Psikolojik taciz, genellikle şu tür davranışları içerebilir: Kişinin sürekli rahatsız edici şekilde kontrol edilmesi, aşağılayarak ve küçük görerek eleştirmek, kişinin hakkında iftiralar ve tehditi içermektedir. Psikolojik taciz, kişinin gündelik yaşamını, iş performansını ve duygusal sağlığını ciddi şekilde etkileyebilir. Taciz kurbanları, stres, depresyon, anksiyete, düşük özsaygı gibi psikolojik sorunlarla mücadele edebilirler.

Psikolojik taciz, genellikle statü ilişkileri içerisinde güç dengesizliğini içerir. Tacizci, kurumsal daha üst bir konumda olabilir veya sosyal çevrede daha fazla etki sahibi olabilir. Bu, mağdurun daha güçsüz olması ve kendini daha savunmasız, korunmasız hissetmesine sebebiyet vermektedir.

Mobbing Etkileri Nelerdir?

Mobbinge maruz kalan kişiler, gündelik yaşamlarında ve iş ortamlarında savunmasız kalmaktadırlar. Mobbingin potansiyel etkileri neler:

Duygusal Etkiler:

• Stres ve Anksiyete: Mobbing durumuna yoğun şekilde maruz kalan kişiler, stres ve anksiyete hissini yoğun şekilde hissetmektedirler. Kişi bu süreçte işi bırakamama, mecbur olma ve stresi yönetememe gibi durumları da ek nedenlerdir.
• Depresyon: Sürekli olumsuz davranışlar, bireyin depresyona girmesine katkıda bulunabilir.

Fiziksel Sağlık Sorunları: Mobbing, kişinin fiziksel sağlığını olumsuz etkileyebilir.

Fiziksel Sağlık Sorunları:

• Baş ağrıları
• Mide problemleri
• Uyku sorunlarına
• Yemek yeme sorunu
• Sindirim problemleri

Özsaygı ve Güven Kaybı: Mobbing, bireyin özsaygısını ve güvenini sarsabilir. Sürekli eleştirilere maruz kalmak, kişinin kendine olan inancını azaltabilir. Kişi iş yaşamında gösterebileceği performanstan çekinir ve geri çekilmeyi tercih eder. Motivasyonunu kaybeder. İş yaşamında kimseye güvenmez ve insanlardan uzaklaşarak sosyal anlamda geri çekilmektedir. Kişi çevresinden de destek alamaz duruma gelmektedir.

İş Yerinde Mobbing ve Zorlukları

İş yerinde mobbing: İş yerinde kişinin yaşadığı birden fazla zorluk vardır. Bu kişinin savunma mekanizması ve baş edebilme mekanizmasıyla da ilgilidir. Kişi bu süreçte duygusal anlamda çok zorluk yaşamaktadır. Stres, anksiyete ve depresyon gibi zorluklarla tetiklenme olan birey duygusal zorluklar yaşayabilmektedir. Kişi bu duygusal süreçte yaşadığı sorunlar ile özsaygı ve kişilik değerleri azalmaktadır. Kişi yaşadığı zorlukları kimseyi anlatmamayı ve sosyal çevresinden destek almamayı tercih etmektedir.

Kendini sosyal çevresinden geri çekerek kendini izole etmektedir. Bu mobbing iş ortamında alt ve üst ilişkisi fark etmeksizin (özellikle üst ilişkilerde görülmektedir) kişiler bu süreci yaşayabilmektedir. Kişi işten ayrılmak ister, ama bu iş yerine mecbur olduğunu ve başka geçim kaynağının olmaması sebebiyle işten ayrılma kararını çok daha zor bir şekilde vermektedir. Bu belirsizlikte kişinin iş yerinde verimlilik kaybına yol açmaktadır. Sürekli endişe ve stres hali kişinin odaklanmasında zorluk sağlayabilmektedir.

Mobbing ile Başa Çıkma Stratejileri

Mobbingle başa çıkmak zorlu bir süreç olabilir, ancak aşağıda belirtilen bazı stratejiler, bu tür durumlarla baş etmeye yardımcı olabilir:

• Olayları Belgeleme: Maruz kaldığınız mobbing durumlarını detaylı bir şekilde belgeleyin. Tarihleri, olayları, tanıkları ve diğer ilgili detayları not alın. Bu belgeler, durumu ele almak için somut kanıtlar sağlayabilir.
• Sosyal Desteği İhmal Etmeme: Güvendiğiniz bir arkadaşınıza, aile üyenize veya bir profesyonele durumu anlatın. Destek almak, duygusal olarak daha güçlü olmanıza yardımcı olabilir.
• Özsaygıyı Koruma: Mobbing, kişinin özsaygısını zedeleyebilir. Kendinize güvenmeye ve içsel gücünüzü korumaya odaklanın. Günlük olumlu ifadeler kullanmak veya kendi başarılarınızı hatırlamak bu süreçte yardımcı olabilir. Mobbing sürecinde duygusal ve fiziksel sağlığınıza dikkat etmek önemlidir. Düzenli olarak egzersiz yapmak, yeterince uyumak, sağlıklı beslenmek ve hobilerle uğraşmak, genel yaşam kalitenizi artırabilir.
• Kurumsal Politikalara Başvurma: Eğer çalıştığınız yerde mobbingle mücadele etmeye yönelik bir politika varsa, bu politikalara başvurun. İş yerinizdeki insan kaynakları veya üst yönetimle iletişime geçerek durumu bildirin.
• Profesyonel Yardım Alma: Bir terapist veya danışmanla görüşmek, mobbingle başa çıkma sürecinde size rehberlik edebilir. Profesyonel yardım, duygusal olarak destek sağlamanın yanı sıra stratejiler geliştirmenize yardımcı olabilir.
• Hukuki Danışmanlık Alma: Mobbing durumu ciddi bir şekilde devam ediyorsa ve iş yerinizdeki politikalar çözüm sağlamıyorsa, hukuki danışmanlık almayı düşünün.
• İletişim Stratejileri Geliştirme: Mobbingle başa çıkma sürecinde, duygusal olarak sağlıklı ve etkili iletişim stratejileri geliştirmek önemlidir. Sorunları açık ve net bir şekilde ifade etmek, karşı tarafı anlamaya çalışmak bu süreçte yardımcı olabilir. Geri çekinmek iletişiminizi azaltır. Bu yüzden ilk başta öncelikle kişinin kendisini ifade etmesi gerekmektedir.