Duygusal Bağımlılık Nedir?
Duygusal bağımlılık, herkes tarafından bilinen diğer bağımlılık türleri gibi kolay fark edilememektedir. Bilinen bağımlılıklar daha kolay teşhis edilip, kişinin farkındalığı ve isteği ile birlikte tedavi edilebilmektedir. Duygusal bağımlılık bu noktada diğer bağımlılıklardan ayrı düşmektedir. Çünkü duygusal bağımlılık fark edebilmesi zor ve kompleks yapıdadır.
Duygusal bağımlılık, kişinin başka bir kişiye veya duyguya bağlı olması durumudur. Kişinin olumsuz olaylarla baş etmek için veya hayatınızın çoğunda hissetmeye alıştığınız bazı duygulara dayanmanızdır. Olumsuz veya negatif yaş olaylarında yaşadığınız olumsuz duygulara tutunulması durumudur. Bir nevi vücudun kendi kimyasal tepkilerine bağımlı hale gelmesi olarak açıklanabilir.
“O acıdan, kederden beslenen biri.” Hayatınızda bazı kişiler için bu tanımı kullanmış olabilirsiniz; onlar keder, hüzün duygusuna bağımlıdırlar çünkü bu duygulara alışıktırlar hatta sizin için olumsuz olan bu duygular o kişiler için güven duygusu vermektedirler.
Duygusal bağımlılığın diğer bir görünüş şekli ise kişinin başkası olamadan yaşayamayacağını düşünmesi, yalnızken hayatı sürdürmekte zorlanması, daima sevilmediğini hissettiği durum olarak görülebilmektedir. Bu bağımlılığın neden ortaya çıktığına dair farklı nedenler sayılabilmektedir ancak ilk başlangıç noktası, bu kişilerin öncelikle anne veya babaya duyulan bağımlılığı ile açıklanabilir. Çocukken tek başına yapabileceği şeylerden kaçınması, ebeveynlerinin yapmasını istemesi, desteksiz hareket edememesi bağımlılık durumunun göstergeleri olabilmektedir.
Duygusal Bağımlılık Belirtileri Temel Olarak Nelerdir?
Bu kişiler yoğun bir güvensizlik duygusu içinde yaşarlar. Kendileri için değil etrafında olan kişiler için çabalarlar. Çevresindeki kişinin görüşlerine, düşüncelerine önem verir; kendi düşüncelerini veya kendilerini değersizleştirirler.
Kontrolcülük ise hissettikleri diğer yoğun duygudur. Alacakları her kararı biri onun yerine versin isterler. Terk edilmeye, kendi başına sorumluluk almaya tahammülü olmadığı için her şeyi ve herkesi kontrol altında tutmaya çalışırlar.
Kendinden şüphe etme durumunu sık sık yaşarlar. Aldıkları her karar, yaptıkları her davranışı sorgularlar. Herhangi bir olumsuzlukla baş etmekten, yüzleşmekten kaçınırlar.
Duygusal Bağımlılık Kişide Nasıl Etkiler Bırakıyor?
Duygusal bağımlılık yaşayan kişiler içine kapanık, özgüveni düşük, karar alamayan alsa bile aldığı kararlardan emin olamayan, hedefleri doğrultusunda harekete geçemeyen, harekete geçebilmek için desteğe ihtiyaç duyan, değerli hissedebilmek için kendini feda eden, yalnız kalmamak için toksik ilişkiler içinde kalmayı tercih eden kişiler olurlar.
Duygusal Bağımlılık Çeşitleri
- Partner İle Yaşanan Duygusal Bağımlılık
En çok karşılaşılan duygusal bağımlılık türüdür. İlişkide duygusal bağımlılık yaşayan kişi kendini hiçe sayar, kendi benliğinden uzaklaşır, partnerinden ayrı vakit geçiremez, her kavga sonunda terk edileceğini düşünür.
- Aile İle Yaşanan Duygusal Bağımlılık
İçinde bulundukları ailede belirli aile üyelerine aşırı derece bağlılık gösterilmesi durumudur. Bağlı olunan aile üyesini her daim kontrol etme, haberdar olma isteği, onun kararlarına bağlı olma, onsuz harekete geçememe durumudur.
- Sosyal Çevre İle Yaşanan Duygusal Bağımlılık
Kişi değerli ve tercih edilen hissedebilmek için bir gruba ait olmak ister. Bu aitliği sağlayabilmek için grubun gerekliliklerini yerine getirmeye çalışır, etrafındaki kişilerin sorunlarına, ilgilerine gereğinden fazla eğilir.
İlişkide bağımlı olduğunu nasıl anlarız?
1. Kendinizi, isteklerinizi unutuyorsanız,
2. Olumsuz olaylara aşırı tepki gösteriyorsanız,
3. Sürekli iletişim halinde kalmak istiyorsanız,
4. Partnerinizi aşırı kıskanıyorsanız,
5. Partnerinizin her alanına girmek istiyorsanız,
6. Her davranışınızın onaylanmasını istiyorsanız,
7. Sürekli bir şekilde partnerinizin sosyal hesaplarını inceliyorsanız ilişkinizde bir duygusal bağımlılık söz konusu olabilir.
Bir insana neden bağımlı oluruz?
İlişkide yukarda saydığımız durumları yaşamaya başladığımızda ilişki bağımlılığını da başlatmış oluyoruz. Daha sonra partneri kaybetmemek için, mükemmel bir kişi, sevgili olmak için çabalıyoruz. Onu kaybetmemek için ona göre davranıyor, onun istek ve beklentilerini benimsiyoruz. Böyle olduğunda terk edilmemek, yalnız kalmamak ve değersiz hissetmemek için partnerimize bağımlılık gerçekleşmiş oluyor.
